Czas czytania: 4 min.
Zbiory resztek warzyw i owoców
Listopad to czas na zebranie ostatnich warzyw korzeniowych, jak marchew, buraki czy seler, jeśli nie zrobiono tego wcześniej. Wykopuj w suche dni i przechowuj w chłodnych, ciemnych miejscach. Zbieraj resztki dyniowatych, jak dynie, oraz późne owoce, jak jabłka czy grusze, jeśli przetrwały. Resztki roślinne kompostuj lub użyj jako ściółkę na rabaty.
Przygotowanie przetworów
Z ostatnich jabłek rób soki, a z dyni przeciery. Kiszonki z kapusty przechowuj w chłodnych miejscach.
Ochrona upraw przed zimowymi chłodami
Przymrozki są częste – okrywaj byliny i młode drzewka agrowłókniną lub słomą. Biel pnie drzew owocowych wapnem, by zapobiec pękaniu kory. Kontroluj sady przeciw szkodnikom, stosując opryski z pokrzywy. Zabezpieczaj oziminy przed wiatrami i śniegiem, podlewając umiarkowanie w suche dni.
Prace w ogrodzie i na polu
Zasilaj glebę kompostem, spulchniając ziemię po deszczach. Sadź czosnek i cebulę na zimę. Pielęgnuj kapustne pod osłonami, usuwając chwasty. Dbaj o byliny, jak chryzantemy, usuwając przekwitłe części. Trawniki kos ostatni raz, stosując nawozy organiczne. Przygotuj rabaty na zimę, ściółkując je liśćmi.
Pielęgnacja infrastruktury i narzędzi
Konserwuj narzędzia i maszyny – ostrz noże kosiarek, smaruj sekatory, przechowuj w suchym miejscu. Demontuj tunele foliowe i zabezpiecz szklarnie na zimę. Sprawdź dachy obór i szop na szczelność przed śniegiem.
Dbanie o zwierzęta gospodarskie
W chłodne dni zapewnij zwierzętom ciepłe schronienie i świeżą ściółkę. Wzbogać paszę witaminami i sianem, wspierając odporność przed zimą, i dbaj o świeżą wodę, zapobiegając zamarzaniu. Wypuszczaj na pastwiska w cieplejsze dni, kontrolując łąki po ulewach.
Wsparcie dla dzikiej przyrody
Uzupełniaj poidełka dla ptaków nasionami i tłuszczowymi kulami. Sadź krzewy dla ptaków, jak jarzębina. Zostaw kępy suchych roślin dla schronienia owadów i drobnych zwierząt.
Planowanie na zimę
Planuj porządki po zbiorach i płodozmian na wiosnę. Stawiaj na oziminy i kapustne. Kupuj nawozy i agrowłókninę. Rozważ inwestycję w ogrzewane szklarnie. Zgłębiaj metody ekologiczne, np. kompostowanie liści na nawóz.
Zasady kalendarza biodynamicznego
Zharmonizuj prace z fazami Księżyca. W dni korzeniowe (16–17, 25–26 października) – listopad: dostosuj do aktualnych faz – zasilaj glebę, sadź czosnek. W dni liściowe (20–21, 29–30 października) – listopad: siej oziminy pod osłonami. Dni kwiatowe (18–19, 27–28 października) to czas na byliny, dni owocowe (22–23, 31 października) na ochronę drzew. Unikaj prac w nowiu (21 października). Dostosuj terminy do pogody, uwzględniając chłody.
Uwagi dla regionu
W regionie południe od Tarnowa listopad przynosi przymrozki i ulewy, powodujące zastoiska na gliniastych glebach. Dbaj o drenaż, kontroluj uprawy pod kątem chorób grzybowych. Podlewaj rano lub wieczorem. Śledź prognozy, by dostosować porządki i ochronę, zapewniając zdrowe gospodarstwo na zimę.
