Czas czytania: 4 min.
Fazy Księżyca nad regionem
Od 16 marca Księżyc będzie w fazie gibbous malejącej, z 80–90% oświetlonej powierzchni, widoczny w drugiej połowie nocy – wschodzi ok. 22:00 CET i zachodzi ok. 08:00 CET. To idealny czas na obserwacje kraterów, jak Tycho czy Copernicus, zwłaszcza z lornetką (np. 10x50). 22 marca o 12:29 CET osiągnie ostatnią kwadrę, oświetlony w połowie – prawa część będzie ciemna, a widoczność skupi się na porannych godzinach (wschód ok. północy, zachód ok. południa). Teleskop (60–100 mm) pokaże detale, jak Morze Nektaru. 23 marca przejdzie w sierp malejący, widoczny przed świtem (05:30–06:30 CET), nisko na wschodzie – otwarty horyzont, np. pola pod Szerzynami, będzie kluczowy.
Planety na nocnym niebie
Wenus rozświetli wieczorne niebo, ale jej blask (magnitudo -4,5) osłabnie, bo zbliża się do koniunkcji dolnej ze Słońcem 23 marca. Po 16 marca będzie nisko na zachodzie (18:30–19:00 CET), trudna do złapania bez otwartego widoku, np. z Pilzna.
Mars, po opozycji w styczniu, wzejdzie ok. 21:00 CET w gwiazdozbiorze Lwa (magnitudo 1,0), oferując czerwonawy punkt widoczny gołym okiem – teleskop ujawni czapy polarne.
Jowisz, w Byku (magnitudo -2,0), zdominuje wieczór od 19:00 CET – lornetka pokaże jego księżyce (Io, Europa, Ganimedes, Kallisto), a teleskop pasy chmur.
Saturn, w Wodniku (magnitudo 0,8), wzejdzie ok. 04:00 CET, ale nisko nad horyzontem utrudni widok pierścieni – warto spróbować np. z Jodłowej.
Pierwszy dzień wiosny
Pierwszy dzień wiosny w 2025 roku, czyli przesilenie wiosenne, nastąpi 20 marca. W kontekście astronomicznym jest to moment, gdy płaszczyzna równika ziemskiego przecina środek tarczy słonecznej, co skutkuje równonocą. Nastąpi to dokładnie o godz. 10:01. W Polsce, na półkuli północnej, oznacza to początek sezonu wegetacyjnego – zwiększa się insolacja, temperatura powietrza wzrasta, a flora wchodzi w fazę aktywnego wzrostu.
Start SpaceX i inne wydarzenia
22 marca ok. 22:00 CET SpaceX wystrzeli rakietę Falcon 9 z satelitami Starlink z Cape Canaveral. Z Polski nie zobaczymy startu, ale transmisja na SpaceX.com, NASA TV pozwoli śledzić to wydarzenie na żywo – kolejny krok w budowie sieci Starlink.
Rojów meteorów ani komet nie przewiduje się – Gamma Normidy są zbyt słabe na naszej szerokości (50°N).
Jak się przygotować?
Wybierz miejsca z dala od świateł, jak wzgórza w Tuchowie czy lasy w Ryglicach. Lornetka (8x lub 10x) wystarczy do Księżyca i planet, teleskop (60–100 mm) da więcej detali. Sprawdzaj pogodę na AccuWeather lub innych portalach pogodowych – marzec bywa pochmurny, a temperatury 0–10°C wymagają kurtki i czapki. Aplikacje Stellarium czy SkySafari pomogą znaleźć obiekty.
