Ile pieniędzy pozyskały samorządy z funduszy unijnych?
Z funduszy unijnych w 2012 r. samorządy w Polsce wykorzystały ponad 13 mld zł. Nastąpił jednak w tym czasie spadek w pozyskiwaniu środków. Ile wyciągnięto pieniędzy z kasy unijnej w naszej okolicy? Zapraszamy do lektury.
Paweł Swianiewicz wraz Julitż Łukomską na łamach "Wspólnoty" - Pisma Samorządu Terytorialnego opracowali ranking, który obejmuje wszystkie jednostki samorządowe w Polsce. W odniesieniu do JST naszej okolicy prezentowaliśmy już na naszym portalu kilka takich zestawień np. w artykule: Ile kosztują samorządy?
Wedłu rankingu "Wspólnoty" najlepszy wynik w Polsce uzyskała gmina Krynica Morska, woj. pomorskie, która pozyskała aż ponad 16 tys. zł w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Są jednak w Polsce gminy, które w ogóle nie sięgnęły po fundusze unijne.
Według czasopisma "Wspólnota", ze sprawozdań budżetowych za rok 2012 wynika, że wśród wydatków samorządowych znalazło się prawie 13,5 miliarda złotych pochodzących z dotacji z funduszy Unii Europejskiej. Największą część tego „tortu” przypada na miasta na prawach powiatu (35 proc.) oraz gminy (34 proc.). Znacznie mniejszymi beneficjentami są samorządy wojewódzkie (22 proc. pozyskanych środków), a zwłaszcza powiaty (8 proc.) i związki komunalne (2 proc.).
W porównaniu z Krynicą Morską, w naszej okolicy pieniądze te są dużo mniejsze. Zdecydowanie najwięcej środków pozyskała gmina Szerzyny. W przeliczeniu na jednego mieszkańca jest to kwota1390 zł. Dobre wyniki mają też gminy: Jodłowa i Pilzno- tam wyciągnięto ponad 700 zł.
Pieniądze unijne w przeliczeniu na 1 mieszkańca pozyskane przez samorząd danej gminy:
Gmina Szerzyny 1390
Gmina Jodłowa 793
Gmina Pilzno 716
Gmina Ryglice 664
Gmina Skrzyszów 404
Gmina Tarnów 401
Gmina Rzepiennik Strzyżewski 374
Gmina Tuchów 304
Najlepiej uczy się pozykiwać fundusze unijne gmina Jodłowa.
Powyższe dane dotyczą roku 2012 r. Jeśli chodzi o poprzednie lata, to od 2004 r. największy wzrost w pozyskiwaniu środków unijnych zanotowała gmina Jodłowa: z 970 pozycji gmin wiejskich na 680 pozycję, gmina Tarnów z miejsca 1347 na1197 oraz lekki wzrost osiągnęła gmina Ryglice: z pozycji 304 na 284. Spadek zanotowały natomiast gminy: Rzepiennik Strzyżewski (blisko 500 pozycji w dół), Skrzyszów (ok.350), Szerzyny (blisko 200), Pilzno161, Tuchów 122.
Województwo małopolskie pozyskało w minionym roku 364 zł na 1 mieszk., podkarpackie - 307 zł. Liderem w kraju jest województwo opolskie - 531 zł.
Powiat dębicki zdobył 265 zł, powiat tarnowski 235 zł. Najwięcej w Polsce - powiat przasnycki, woj. mazowieckie - 1228 zł.
Uwagi nt. pozyskiwania środków unijnych przez JST.
Jak informuje "Wspólnota", w 2012 r. nastąpił spadek dotacji, nie tyle z powodu braku zainteresowania nimi (które miało miejsce na początku działania funduszy), ale ze względu na powolne wyczerpywanie środków przeznaczonych na okres 2007–2013 i trudności budżetowe samorządów powodujące trudności z mobilizowaniem wkładu własnego potrzebnego do absorpcji dotacji. Szczególnie w powiatach, gdzie spadek ten jest największy, jest pod względem własnych środków zdecydowanie najtrudniej.
Większość pozyskiwanych funduszy to dotacje inwestycyjne. W 2012 r. zmniejszył się strumień finansowania tzw. twardych projektów inwestycyjnych, ale tzw. projekty miękkie realizowane były na zbliżonym do lat poprzednich poziomie. Od lat łączna wielkość wydatków inwestycyjnych samorządów wykazuje silny związek z wielkością pozyskiwanych funduszy unijnych.
Co ciekawe, w województwach, powiatach i gminach spadek dotacji inwestycyjnych ze środków UE był w 2012 r. szybszy niż spadek inwestycji finansowanych ze środków własnych. Za to miasta na prawach powiatu i związki komunalne to jedyne kategorie samorządów, w których łączne nakłady inwestycyjne w 2012 r.wzrosły w porównaniu z rokiem poprzednim.W wydatkach inwestycyjnych bieżących dominuje drogownictwo, na drugim miejscu znajduje się gospodarka komunalna (kanalizacje, oczyszczalnie ścieków). W przypadku projektów miękkich najwięcej pochłaniają usługi społeczne: pomoc społeczna i oświata (odpowiednio: 40 i 20%). Trzeba też dodać, że część środków "zazębia się" i jest pozyskiwana w dziale "rolnictwo" (np. drogi), spółki komunalne (np. kanalizacje).
Wybrane zestawienia rankingu.
Legenda:
Numer przed nazwą JST oznacza miejsce w rankingu (np. 91. Szczecinkowo 270 141-81-191)
Liczba z prawej wyraża kwotę w złotych w przeliczeniu na 1 mieszkańca terytorium JST (np. 91. Szczecinkowo 270 141-81-191)
W nawiasie: wydatki majątkowe finansowane ze środków unijnych jako % wydatków majątkowych (np. 91. Szczecinkowo 270 (7 miejsce 35%) 123-81-191)
Zestaw trzech liczb: zmiana pozycji rankingu w okresach 2004-2009, 2007-2011, 2009-2012 (np. 21.Tarnówek 1822 39-212-98)
Województwa:
1. opolskie 531 (46%)
6. małopolskie 364 (7 miejsce 35%)
10. podkarpackie 307 (13 miejsce 25%)
Miasta wojewódzkie
1. Gdańsk 3676
8. Rzeszów 1424
15. Kraków 856
Miasta powiatowe
39. Dąbrowa Tarnowska 1164
92. Jasło 780
99. Gorlice 760
137. Brzesko 548
156. Dębica 488
Miasta na prawach powiatu:
1. Przemyśl 4019
18. Tarnów 1322 32-22-18
Powiaty:
1. Przasnycki, mazowieckie 1228
58. Jasielski 352 200-70-58
66. Gorlicki 335
91. Dąbrowski 290 145-88-91
109. Dębicki 265 180-131-109
134. Tarnowski 235 160-136-134
182. Brzeski 192 264-182-182
Gminy - miasta:
1. Krynica Morska, pomorskie 16.424 (1. Uniejów, łódzkie 69,93%)
7. Szczawnica 4.138 (91. Szczawnica 38)
69. Żabno 1645 (58 Żabno 42%)
161. Biecz 1043 (251. Biecz 24,5)
163. Ciężkowice 1031 (187. Ciężkowice 29,3) 254-189-163
260. Pilzno 716 (275. 22%) 99-169-260
284. Ryglice 664 (403. Ryglice 14,7%) 304-273-284
301. Zakliczyn 634 (270. Zakliczyn 22,8%)
425. Wojnicz 401 (276. Wojnicz 22,4%)
458. Brzostek 339 (486. Brzostek 8,6%)
473. Tuchów 304 (477. Tuchów 9,7%) 351-481-473
551. Kołaczyce 337 (303. Kołaczyce 21%)
Gminy wiejskie
1. Podedwórze, lubelskie 8.098
95. Wierzchosławice 2.151
155. gm. Jasło 1773
236. Borzęcin 1.477
268. Szerzyny 1.390 70-150-268
368. Gromnik 1.164 587-322-368
505. Dębica 976
680. Jodłowa 793 970-574-680
685. Skołyszyn 792 94-334-685
831. Pleśna 666 815-851-831
964. Lisia Góra 564
1193. Skrzyszów 404 844-1138-1193
1197. gm. Tarnów 401 1347-1229-1197
1225. Rzepiennik Strzyżewski 374 740-1139-1225
1455. Brzyska 175 1449-1481-1455
Metody opracowania rankingu, analiza i szczegółowe wyniki znajdują się na stronie www.wspolnota.org.pl